Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II K 107/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Brzezinach z 2023-10-13

Sygn. akt II K 107/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2023 r.

Sąd Rejonowy w Brzezinach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Joanna Wasilewska

Protokolant: sek. sąd. Paulina Strzyżewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 14 lipca 2023 r., 6 października 2023 r.

sprawy:

M. L. (1)

c. J., W. z domu K.

ur. (...) w m. B.

oskarżonej o to, że:

w dniu 26 stycznia 2018 r. w B., woj. (...) przed Sądem Rejonowym (...) w postępowaniu sygn.(...) o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym J. A. przedłożyła sfałszowany dokument stwierdzający, że J. A. przekazuje gospodarstwo rolne wraz z budynkami za opiekę i pochówek M. L. (1) usiłując w ten sposób wyłudzić przez podstępne wprowadzenie w błąd sędziego składu orzekającego poświadczenie nieprawdy, że M. L. (1) jest jedynym spadkobiercą, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na wszczęcie postępowania karnego,

tj. o czyn z art. 270 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

1.  M. L. (1) uznaje za winną zarzucanego jej czynu wyczerpującego dyspozycję art. 270 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i na podstawie art. 270 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza jej karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych ustalając wysokość stawki dziennej na 50 (pięćdziesiąt) złotych każda;

2.  zasądza od oskarżonej M. L. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego W. A. kwotę (...) (jeden tysiąc osiemset siedemdziesiąt dwa) złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 500 (pięćset) złotych tytułem opłaty oraz kwotę 453,66 (czterysta pięćdziesiąt trzy sześćdziesiąt sześć) złotych tytułem pozostałych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 107/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

M. L. (1)

w dniu 26 stycznia 2018 r. w B., woj. (...) przed Sądem Rejonowym w (...) w postępowaniu sygn. (...) o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym J. A. przedłożyła sfałszowany dokument stwierdzający, że J. A. przekazuje gospodarstwo rolne wraz z budynkami za opiekę i pochówek M. L. (1) usiłując w ten sposób wyłudzić przez podstępne wprowadzenie w błąd sędziego składu orzekającego poświadczenie nieprawdy, że M. L. (1) jest jedynym spadkobiercą, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na wszczęcie postępowania karnego.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Przed Sądem Rejonowym w (...)toczyło się postępowanie (...) o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym J. A. z wniosku W. A.. Zmarły pozostawił po sobie dwoje dzieci – M. L. (1) oraz W. A.. Wniosek dotyczył dziedziczenia na podstawie ustawy.

Już po śmieci J. A., nie później niż w (...) córka oskarżonej – I. K. na posiadanej kartce z podpisem J. A. napisała własnoręcznie tekst o treści „Ja, A. J. przekazuję gospodarstwo rolne z budynkami za opiekę i pochówek córce M. L. (1)” i opatrzyła go datą 22 sierpnia 2014 r. Podpis pod tekstem został nakreślony własnoręcznie przez J. A.. Pozostałą część w całości nakreśliła I. K., co zostało potwierdzone opinią grafologa, a dodatkowo w wyjaśnieniach złożonych w sprawie (...)toczącej się przeciwko niej w Sądzie Rejonowym (...)przyznała się do nakreślenia powyższych słów na kartce z podpisem J. A. oraz przyznała, iż za życia spadkodawcy zdobyła kilka takich kartek niezapisanych treścią, na których podpisy złożył J. A..

I. K. nakreśliła powyższą treść w obecności M. L. (1), która następnie tak podrobiony przez córkę dokument przekazała swojemu pełnomocnikowi celem złożenia w sądzie do sprawy spadkowej.

W piśmie z dnia 13 grudnia 2017 r. złożonym do sprawy (...) pełnomocnik zawodowy w imieniu M. L. (1) wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po J. A. na podstawie testamentu na rzecz M. L. (1) i załączył odpis dokumentu z dnia 22 sierpnia 2014 r. oraz jego oryginał. W dniu 1 lutego 2018 r. Sąd Rejonowy w(...) otworzył i ogłosił testament J. A..

J. A. za życia wielokrotnie podkreślał, że nikomu nie zapisze swojego majątku. Bardzo często kłócił się z M. L. (1), z którą do chwili śmierci mieszkał, a kłótnie te inicjowała głównie oskarżona zarzucając mu, że nic od niego nie dostała. Już po śmierci J. A. oskarżona powiedziała K. P., że zmarły nikomu nic nie zapisał, a w kolejnej rozmowie zapytana o testament podała, że jest tylko jakiś papierek. Świadkowie zgodnie zeznawali, że J. A. nie chciał nikomu zapisać swojego majątku.

M. L. (1) wraz z córką miały namawiać świadków, w tym Ł. L. oraz J. W., aby podpisali dokument podrobiony przez I. K. opatrzony datą 22 sierpnia 2014 r., jako poświadczenie okoliczności sporządzenia testamentu przez J. A.. M. L. (1) mając wiedzę, iż dokument może nie zostać potraktowany jako testament, poszukiwała bowiem fałszywych świadków testamentu ustnego.

Oskarżona M. L. (1) ma obecnie 77 lat, jest wdową i utrzymuje się z emerytury w kwocie 2000 zł miesięcznie. Posiada majątek w postaci domu i działki we współwłasności.

Nie leczyła się psychiatrycznie, neurologicznie, odwykowo. W toku postępowania badana przez biegłych lekarzy psychiatrów, którzy nie stwierdzili żadnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu oskarżonej.

Oskarżona dotychczas nie była karana.

M. L. (1) nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej czynu.

Wyjaśnienia I. K. złożone w sprawie II K (...)

Opinia

Nagranie na płycie

PROTOKÓŁ OTWARCIA I OGŁOSZENIA TESTAMENTU

Nagranie na płycie

Zeznania pokrzywdzonego W. A.

Zeznania świadka D. L.

Zeznania świadka Ł. L.

Zeznania świadka K. P.

Zeznania świadka J. W.

Zeznania świadka Ł. L.

Zeznania świadka J. W.

Opinia sądowo-psychiatryczna

Dane o karalności

Dane osobowe

k. 171v akt II K 492/18

k. 138-146 akt II K 492/18

k. 140, 141

k. 48 akt (...)

k. 221

k. 180v, 281v

k. 207, 323

k. 206v-207, 322v

k. 207v

k. 207v, 324

k. 206v-207, 322v

k. 207v, 324

152-153

k. 275

k. 180v, 280v

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  Ocena Dowodów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania pokrzywdzonego W. A.

Zeznania świadka D. L.

Zeznania świadka Ł. L.

Zeznania świadka K. P.

Zeznania świadka J. W.

Zeznania świadka G. S.

Zeznania świadka I. K.

Opinia sądowo-psychiatryczna

Płyta z nagraniem

Dane osobowe

Karta Karna

Wszyscy świadkowie zeznawali rzeczowo, jednoznacznie, a ich zeznania wzajemnie się uzupełniały. Dało się zauważyć silny konflikt między świadkami, w tym w szczególności D. L., Ł. L. a oskarżoną, stąd też Sąd z dużą dozą ostrożności ocenił te zeznania. Niemniej jednak były one konkretne, zgodnie z linią pytań, konsekwentne, bez prób oczerniania oskarżonej. Świadkowie odpowiadali konkretnie na pytania, a ich zeznania były spójne, wzajemnie się uzupełniały i nie budziły wątpliwości sądu.

Świadek K. P. oraz J. W. i G. S. są osobami obcymi zarówno dla pokrzywdzonego jak i oskarżonej, brak podstaw do kwestionowania wiarygodności ich zeznań. Zeznawali tylko to, co było im wiadome.

Świadek jednoznacznie przyznała, iż samodzielnie wypełniła treścią kartkę, która wcześniej była podpisana przez jej dziadka – J. A.. Podała, iż miała kilka takich kartek podpisanych przez niego. Nadto świadek podała, iż mama była obecna przy wypisywaniu tej kartki oraz, że przekazała mamie wypełniona kartkę. Pozostała treść zeznań zawiera głównie zarzuty pod adresem adwokatów i radców prawnych, którzy wcześniej reprezentowali świadka przed różnymi sadami i nie mają zaczernia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie.

Opinia rzetelnie sporządzona, niekwestionowana przez strony.

Niekwestionowana przez strony.

Wszystkie pozostałe dowody zebrane w toku postępowania, a także w toku postępowania(...) jednoznacznie wykazały, iż M. L. (1) swoim zachowaniem wypełniła znamiona zarzucanego jej czynu.

Z Krajowego Rejestru Karnego pozyskano informację o dotychczasowej niekaralności oskarżonej.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonej

k. 179v-180, 280v-281

Nie zasługiwały na uwzględnienie wyjaśnienia oskarżonej, w tym w szczególności w zakresie w jakim twierdziła, iż złożyła pełnomocnikowi jedynie zwykłą kartkę, że nie miała ona znaczenia i na pewno nie miała stanowić testamentu oraz, że kartkę złożył pełnomocnik w Sądzie bez jej zgody i wiedzy, a ona zostawiła tę kartkę u niego, ale miała być wyrzucona do kosza. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonej w części w jakiej twierdziła, iż nie ustaliła z pełnomocnikiem, że sporny dokument z 22 sierpnia 2014 r. powinien być złożony w sprawie spadkowej jako testament. Przeczy temu fakt, że 13 grudnia 2017 r. – bezpośrednio po spotkaniu oskarżonej z pełnomocnikiem – złożył on w jej imieniu pismo do sprawy spadkowej (...), w którym w imieniu oskarżonej wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po J. A. na podstawie testamentu na rzecz M. L. (1), a do pisma załączył w oryginale „testament”, który zresztą został przez Sąd Rejonowy w (...) otworzony i ogłoszony. Zatem został potraktowany jak testament, zgodnie z wolą składającej. Nie sposób przyjąć, że oskarżona nie wiedziała, że dokument jest testamentem.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

M. L. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Oskarżona swoim zachowaniem wypełniła dyspozycję art. 270 § 1 kk i art. 13 § 1 kk w zw. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Okoliczności popełnienia czynu nie budzą żadnych wątpliwości i zostały ustalone w oparciu o spójne i konsekwentne zeznania świadków – W. A., D. L., Ł. L., K. P., J. W., G. S., a są zgodne i wzajemnie korelują ze zgromadzonymi w sprawie dokumentami, w tym dokumentami zgromadzonymi w sprawach (...). Nie budzi żadnych wątpliwości, iż oskarżona przedłożyła u profesjonalnego pełnomocnika dokument, którego treść samodzielnie wpisała jej córka, za zgodą i wiedzą oskarżonej. Dokument ten miał stanowić testament i jako taki został złożony w Sądzie Rejonowym w (...). A pełnomocnik oskarżonej w jej imieniu złożył do sprawy spadkowej pismo, w którym wniósł o stwierdzenie nabycia spadku na podstawie testamentu i ustalenie, iż M. L. (1) jest jedynym spadkobiercą. Przyniosło to pożądany skutek albowiem Sąd Rejonowy w (...) w dniu 1 lutego 2018 r, otworzył i ogłosił powyższy dokument jako testament. M. L. (1) mając wiedzę i świadomość, że to jej córka napisała tekst dokumentu, postanowiła posłużyć się tym dokumentem w postępowaniu spadkowym jako testamentem, by wyłudzić poświadczenie nieprawdy.

Oskarżona M. L. (1) działała zatem umyślnie z zamiarem bezpośrednim wyłudzenia poświadczenia nieprawdy w sądzie cywilnym i w celu przejęcia majątku po ojcu na wyłączną własność.

Oskarżona próbowała wykazać, iż zrobiła jedynie to czego chciał jej ojciec, ale nie zdążył tego zrobić za życia. Ewentualnie podawała, że ojciec bał się to zrobić, ponieważ W. A. się nad nim znęcał fizycznie. Przeczą temu zeznania świadków, którzy zgodnie podali, że J. A. nie chciał nikomu przepisać majątku. A co do stwierdzenia, że się bał jest to całkowicie niewiarygodne. Po pierwsze z uwagi na duży stopień niepełnosprawności W. A. i w tym zakresie niemożność zastosowania siły fizycznej wobec kogokolwiek, a po drugie z odsłuchanego nagrania rozmowy zmarłego z I. K. nie wynika, by zmarły mógł się za życia czegokolwiek czy kogokolwiek bać.

Oskarżona była w chwili czynu dorosła, zdrowa, w pełni poczytalna. W toku postępowania nie zostały ujawnione żadne okoliczności wyłączające lub ograniczające zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub pokierowania swoim postępowaniem.

Czyn oskarżonej jest społecznie szkodliwy w stopniu znacznym, gdyż godzi w wiarygodność dokumentów, a ponadto gdyby doszło do zrealizowania zamiaru sprawcy powstałaby znaczna szkoda, bowiem W. A. – osoba ciężko chora i z niepełnosprawnościami – zostałby pozbawiony ojcowizny.

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, Przepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. L. (2)

1.

1.

Orzeczona kara grzywny 100 (stu) stawek dziennych po 50 (pięćdziesiąt) złotych każda stawka jest dostosowana do stopnia społecznej szkodliwości czynu, w tym znacznego rozmiaru szkody jaką zamierzała wyrządzić oskarżona, a także jej możliwości finansowych. Ponadto kara ta spełni swoje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, oddziaływania prewencyjnego i wychowawczego, a także pozwoli uzmysłowić nieopłacalność tego typu przestępnych zachowań i nieuchronność poniesienia konsekwencji prawnych.

Kara ta ma za zadanie zmobilizować oskarżoną do przestrzegania zasad porządku prawnego, ale też zasad współżycia społecznego, bowiem i z tego punktu widzenia jej zachowanie należy ocenić jako wysoce niemoralne, skoro chciała pozbawić bliskiego członka rodziny należnej mu ojcowizny.

Na korzyść M. L. (1) Sąd poczytał jej uprzednią niekaralność, zaś na niekorzyść to, że do dnia dzisiejszego nie zrozumiała, że zachowała się w sposób nieprawidłowy, a przede wszystkim przestępny, swoim zachowaniem godziła w różne dobra chronione prawem, a jednocześnie zaprzeczała jakoby sama podejmowała takie działania, konsekwentnie przerzucając winę na inne osoby. Podkreślić tu jednak należy, iż w postępowaniu radny prawnego T. K. zarówno Okręgowa Izba Radców Prawnych, jak i prokurator Prokuratury Rejonowej (...) nie dopatrzyli się nieprawidłowości (postanowienie prokuratora o umorzeniu dochodzenia zostało utrzymane w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego w (...)z dnia 30 listopada (...). w sprawie (...). Oskarżona wydaje się rozżalona w szczególności tym, że nie osiągnęła celu swojego działania, a jej działania okazały się nieskuteczne.

Zdaniem Sądu żadna inna kara nie byłaby adekwatna wobec oskarżonej, uwzględniając także jej wiek – 77 lat oraz to, że nie pracuje zawodowo i jest na emeryturze.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  Koszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2, 3

Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę 1872 zł tytułem zastępstwa procesowego. Wysokość tego wynagrodzenia została ustalona na podstawie § 11 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz § 17 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Na zasadzie art. 616 kpk w zw. z art. 627 kpk zasądzono od oskarżonej koszty postępowania, uznając, iż jest to zasadne albowiem nie były one wysokie, a oskarżona został uznana za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, a nadto posiada stały dochód, a co za tym idzie ma obiektywną możliwość pokrycia tych kosztów. Na koszty te złożyły się koszty sądowe, tj. opłata obowiązującą w sprawach karnych i wydatki poniesione przez Skarb Państwa.

6.  1Podpis

Za

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Sylwia Fijałkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Brzezinach
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Joanna Wasilewska
Data wytworzenia informacji: