Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Brzezinach

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 113/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

J. M.

VII)  w dniu 28 października 2019 roku w K., woj. (...), działając ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 800 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd w ten sposób, że za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowanego posługując się danymi H. D., numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym na dane H. D. i nie mając zamiaru spłacić pożyczki zawała umowę nr (...), czym działała na szkodę firmy (...) sp. z o.o. i (...),

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

VIII)  w dniu 6 listopada 2019 roku w K., woj. (...), działając ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2000 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd w ten sposób, że za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego posługując się danymi H. D. i nie mając zamiaru spłacić pożyczki zawała umowę nr (...), czym działała na szkodę firmy (...) sp. z o.o. i H. D.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i z art. 297 § 1 kk w zw. art. 11 § 2 kk

IX)  w dniu 15 listopada 2019 roku w K., woj. (...), działając ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2000 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd w ten sposób, że za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego posługując się danymi H. D., numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym na dane H. D. i nie mając zamiaru spłacić pożyczki zawała umowę nr (...), czym działała na szkodę firmy (...) sp. z o.o. i H. D.

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

X)  w dniu 28 listopada 2019 roku w K., woj. (...), działając ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągniecia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 856,63 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd w ten sposób, że za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego posługując się danymi H. D., numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym na dane H. D. i nie mając zamiaru spłacić pożyczki zawała umowę nr (...), czym działała na szkodę firmy (...) sp. z o.o. i H. D.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

XI)  w dniu 10 grudnia 2019 roku w K., woj. (...), działając ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 3000 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd w ten sposób, że za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego posługując się danymi H. D., numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym na dane H. D. i nie mając zamiaru spłacić pożyczki zawała umowę nr (...), czym działała na szkodę firmy (...) sp. z o.o. i H. D.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

XII)  w dniu 31 grudnia 2019 roku w K., woj. (...), działając ze z góry powziętym zamiarem w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 1099,72 złotych za pomocą wprowadzenia w błąd w ten sposób, że za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego posługując się danymi H. D. i nie mając zamiaru spłacić pożyczki zawała umowę nr (...), czym działała na szkodę firmy (...) sp. z o.o. i (...),

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk i z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.1.  W dniu 28 października 2019 roku w K. oskarżona działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego i posługując się danymi mamy H. D. – numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 800 złotych, poprzez zawarcie umowy pożyczki nr (...), wprowadzając w błąd i nie mając zamiaru jej spłacić (zarzut I a/o).

1.2.  Następnie w dniu 28 listopada 2019 roku w K., działając w ten sam sposób oskarżona zawarła z firmą (...) sp. z o.o. umowę pożyczki nr (...) doprowadzając tę firmę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 856,63 zł. Należność główna została w części przeznaczona na spłatę pożyczki nr (...) z 28 października 2019 r. (zarzut IV a/o).

1.3.  W dniu 31 grudnia 2019 roku w K., działając w ten sam sposób oskarżona zawarła z firmą (...) sp. z o.o. umowę pożyczki nr (...) doprowadzając te firmę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 1099,72 zł. Należność główna została w części przeznaczona na spłatę pożyczki nr (...) z 28 listopada 2019 r. (zarzut VI a/o).

1.4.  Firma (...) sp. z o.o. wystąpiła w przedmiotowym postępowaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego i wniosła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 2.177,20 zł tytułem naprawienia szkody, stanowiącej zadłużenie na dzień 5 grudnia 2023 r.

1.5.  W dniu 6 listopada 2019 roku w K., oskarżona działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego i posługując się danymi H. D. – numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2000 złotych poprzez zawarcie umowy pożyczki nr (...), wprowadzając w błąd i nie mając zamiaru jej spłacić (zarzut II a/o).

1.6.  Następnie w dniu 10 grudnia 2019 roku w K., działając w ten sam sposób oskarżona zawarła z firmą (...) sp. z o.o. umowę pożyczki nr (...) doprowadzając ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 3000 zł. Należność główna została w części przeznaczona na spłatę pożyczki nr (...)- (...) z 6 listopada 2019 r. (zarzut V a/o).

1.7.  Wierzytelność z tytułu pożyczki nr (...) została przez firmę (...) sp. z o.o. przelana na podstawie umowy przelewu wierzytelności firmie (...) z siedzibą w M. V. ((...)). Firma (...) z siedzibą w M. V. ((...) uzyskała w dniu 18 lutego 2021 r. nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie (...)przeciwko H. D.. Następnie postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2021 r. Sąd Rejonowy (...) nadał powyższemu nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności, a w dniu 30 kwietnia 2021 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym (...)wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko H. D. celem wyegzekwowania tej należności. W dniu 24 maja 2021 r. H. D. spłaciła wierzytelność w łącznej kwocie 15.829,62 zł (należność główna, odsetki, koszty komornicze).

1.8.  W dniu 15 listopada 2019 roku w K., woj. (...), oskarżona działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w postaci pożyczki pieniężnej za pośrednictwem strony internetowej złożyła nierzetelne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego i posługując się danymi H. D. – numerem dowodu osobistego, numerem pesel, kontem bankowym doprowadziła firmę (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2000 złotych poprzez zawarcie umowy pożyczki (...), wprowadzając w błąd i nie mając zamiaru jej spłacić (zarzut III a/o).

1.9.  Wierzytelność z tytułu pożyczki nr (...) została przelana (...) z siedzibą w (...), a następnie w całości spłacona z kont bankowych na dane H. D., a w kwocie 35 zł z konta na dane J. D..

1.10.  W okresie między październikiem 2019 r. a wrześniem 2021 r. oskarżona systematycznie przelewała na różne konta założone na H. D. i J. D. różne kwoty – 200 zł, 300 zł, 500 zł, 800 zł, 1400 zł, ale także 3000 zł, 4000 zł, 5000 zł, opatrując tytułem: (...), (...), (...)+część (...)”, (...), „Moja dniówka zgodnie z obietnicą”, (...), „Kolejna dniówka”, „Spłata długu”, „Zwrot długu”, „Częściowa spłata zadłużenia”, (...), (...) (dom opieki babcia), „Za wodę K. K.”. Łącznie oskarżona przekazała oskarżycielom posiłkowym kwotę około 38000 zł.

1.11.  J. M. miała problemy finansowe i często pożyczała pieniądze, nie tylko od firm zajmujących się udzielaniem pożyczek, ale także od osób prywatnych, znajomych, przyjaciół rodziny. Niektóre zobowiązania udawało jej się spłacić, niektórych nie spłaciła do dnia dzisiejszego.

1.12.  J. M. ma ukończone 40 lat. Posiada obywatelstwo polskie, wykształcenie średnie, bez zawodu, mężatka, posiada na utrzymaniu troje małoletnich dzieci. Obecnie zatrudniona w firmie (...) F.. Nie posiada majątku. Według deklaracji stan zdrowia dobry, nie leczona psychiatrycznie, neurologicznie i odwykowo, nie badana psychologicznie.

Dotychczas niekarana.

1.13.  J. M. przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów, wyraziła skruchę, złożyła obszerne wyjaśnienia.

Zeznania świadka A. R.

Umowa pożyczki

Zeznania świadka N. P.

Zeznania świadka A. K.

Zeznania świadka H. D.

Pismo (...)

Umowa pożyczki

Zeznania świadka J. D.

Umowa pożyczki

Zeznania świadka K. D. (1)

Zeznania świadka K. D. (2)

Pismo (...) sp. z o.o.

Pismo (...)

Nakaz zapłaty w (...)

Postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności

Postanowienie o zakończeniu postępowania

Potwierdzenie dokonania wpłaty

Umowa pożyczki

Pismo (...)

Potwierdzenia przelewów

Zeznania świadka R. K.

Zeznania świadka Z. S.

Zeznania świadka A. M.

Zeznania świadka I. M.

Zeznania świadka R. C.

Zeznania świadka J. O.

Opinia o pracowniku

Karta Karna

Wyjaśnienia oskarżonej

k. 870, 875-877

k. 179-180

k. 175-176, 186-187, 815

k. 225-226, 750v-751

k. 14-15, 131v, 414-415, 580v-582

k. 222, 662

k. 192-195

k. 128-128v, 416-417, 582-582v

k. 106-121, 181-183

k. 405-406, 583

k. 408-409, 583v-584

k. 214, 651-651v

k. 23-23v, 219-220

k. 10

k. 11

k. 4

k. 5

k. 165-169

k. 200, 690

k. 695-747

k. 812v-813v

k. 749-750v

k. 814v

k. 751-751v

k. 426-426v, 584-584v

k. 423-423v, 584v-585

k. 884

k. 564

k. 254-255, 442-443, 579v-580v

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.  Ocena Dowodów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1-1.13

Zeznania świadka A. R.

Umowa pożyczki

Zeznania świadka N. P.

Zeznania świadka A. K.

Zeznania świadka H. D.

Pismo (...)

Umowa pożyczki

Zeznania świadka J. D.

Umowa pożyczki

Zeznania świadka K. D. (1)

Zeznania świadka K. D. (2)

Pismo (...) sp. z o.o.

Pismo (...)

Nakaz zapłaty w (...)

Postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności

Postanowienie o zakończeniu postępowania

Potwierdzenie dokonania wpłaty

Umowa pożyczki

Pismo (...)

Potwierdzenia przelewów

Zeznania świadka R. K.

Zeznania świadka Z. S.

Zeznania świadka A. M.

Zeznania świadka I. M.

Zeznania świadka R. C.

Zeznania świadka J. O.

Opinia o pracowniku

Karta K. Wyjaśnienia oskarżonej

Wszystkie dowody zostały uzyskane w trybie procesowym, przez uprawnione podmioty, nie budziły wątpliwości i zastrzeżeń.

Świadkowie opisywali procedurę udzielania pożyczek, a ich zeznania były jasne, pełne, i nie budziły wątpliwości. Świadkowie powoływani na wniosek oskarżycieli posiłkowych nie mieli wiedzy na temat pożyczek będących przedmiotem niniejszego postępowania, zeznawali, że oskarżona miała problemy finansowe i często pożyczała pieniądze, nie tylko od firm zajmujących się udzielaniem pożyczek, ale także od osób prywatnych, znajomych, przyjaciół rodziny.

Oskarżona przyznała się do popełnienia zarzuconych jej czynów. Jej wyjaśnienia korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Z Krajowego Rejestru Karnego pozyskano informację o niekaralności oskarżonej.

Wiarygodność dowodów nie budziła wątpliwości.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

2.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

J. M.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

J. M. swoim zachowaniem wypełniła znamiona zarzucanych jej czynów zabronionych.

Podstawowym kryterium rozgraniczenia przestępstwa z art. 286 1 kk od niewywiązania się z zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym jest wykazanie, że już w chwili zawierania zobowiązania sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, tj. dążył do uzyskania świadczenia poprzez wprowadzenie w błąd lub wyzyskanie błędu co do okoliczności mających znaczenie dla zawarcia umowy mając świadomość, że gdyby druga strona umowy znała rzeczywisty stan nie zawarłaby umowy lub nie zawarłaby umowy w tych warunkach, na jakich umowa została zawarta. Należy przy tym brać pod uwagę wszystkie okoliczności, na podstawie których można byłoby wyprowadzić wnioski dotyczące realności wypełnienia obietnic złożonych przez sprawcę osobie rozporządzającej mieniem, w szczególności jego możliwości finansowe, skalę przyjętych zobowiązań, zachowanie sprawcy po otrzymaniu mienia, jego stosunek do rozporządzającego mieniem w związku z upływem terminu płatności, z jednoczesną oceną przy zwłoce w płatności zmian w sytuacji materialnej sprawcy na niekorzyść oraz przyczyn takiego stanu rzeczy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.08.2013r., II Aka 122/12, KZS 2013, z.9, poz. 78). Istotnym czynnikiem sprawczym dla niekorzystnej dyspozycji majątkowej jest tu przede wszystkim fałsz. Przy czym dyspozycja majątkowa na rzecz sprawcy ma charakter dobrowolny, niewymuszony i w chwili jej dokonania osoba dysponująca mieniem na rzecz sprawcy, nie ma jeszcze świadomości o niekorzystnym charakterze rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z 12 października 2010 r., III KK 76/10, OSNwSK 2010, Nr 1, poz. 1921). Występek ten charakteryzuje się szczególnym nastawieniem psychicznym sprawcy tego czynu, to jest chęcią osiągnięcia korzyści majątkowej kosztem innej osoby, a ten cel jest osiągany poprzez podjęcie określonych działań lub zaniechań, między innymi przez wprowadzenie w błąd innej osoby. Czynności sprawcze realizowane przez sprawcę muszą doprowadzić do skutku w postaci rozporządzenia mieniem. Istotne jest także to, że gdyby dysponent mienia, nie został wprowadzony w błąd co do istotnych dla rozporządzenia okoliczności, to takowego rozporządzenia by nie uczynił (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 30 listopada 2021 r., II AKa 307/20, Legalis 2652052); wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 24 listopada 2021 r., II AKa 133/21, Legalis 2651917); wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 24 listopada 2021 r., II AKa 9/21, Legalis 2658639). Strona podmiotowa wymaga zachowania zamiaru bezpośredniego kierunkowego, a więc działanie sprawcy musi być celowe, zmierzające do uzyskania bezprawnej korzyści majątkowej. W niniejszej sprawie czynność sprawcza oszustwa polegała na wprowadzeniu pokrzywdzonego w błąd w zakresie istotnych okoliczności, które miały wpływ na podjęcie decyzji o rozporządzeniu mieniem. Natomiast występek oszustwa kredytowego z art. 297§1 kk ma charakter umyślny i popełniony może być tylko z zamiarem bezpośrednim kierunkowym w celu uzyskania kredytu czy pozostałych instrumentów finansowych wskazanych w tym przepisie. Sprawca musi obejmować swą świadomością fakt, że przedkładane dokumenty lub oświadczenia są fałszywe, poświadczające nieprawdę lub nierzetelne, a zarazem są środkiem do celu, jakim jest uzyskanie nienależnej formy wsparcia finansowego przewidzianego w tym przepisie. Zakres elementów przedmiotowych znajdujących odbicie w świadomości sprawcy nie musi zatem obejmować niekorzystnego rozporządzenia mieniem i osiągnięcia nienależnej korzyści majątkowej. Przyjęcie kumulatywnej kwalifikacji prawnej w zakresie obu tych przepisów pozwoliło na pełne opisanie sposobu działania oskarżonej, ponieważ składając oświadczenia i przedkładając odpowiednie dokumenty w celu uzyskania pożyczek jednocześnie podejmowała działania zmierzające do uzyskania korzyści majątkowej poprzez niekorzystne rozporządzenie mieniem banku, polegające na uzyskaniu określonego wsparcia finansowego w wyniku wprowadzenia w błąd przedstawiciela banku co do swojej zdolności kredytowej, posiadanych zobowiązań oraz osiąganych dochodów. Przez pryzmat tych właśnie przepisów oceniono wszystkie zachowania oskarżonej.

Oskarżona działała w sposób świadomy, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, z zamiarem popełnienia przypisanych jej czynów. Swoim zachowaniem zmierzała bezpośrednio do włączenia wyłudzonych kwot pieniężnych do swojego majątku. Zatem oskarżona dopuściła się zarzucanych jej czynów umyślnie, gdyż każdy przeciętnie doświadczony człowiek w tych okolicznościach musiał zdawać sobie sprawę z przestępności, tj. bezprawności swojego działania w czasie popełnienia czynu. Ponadto oskarżona miała świadomość tego, co czyni, w toku postępowania nie zostały ujawnione żadne okoliczności wyłączające winę lub bezprawność popełnionych czynów. Można jej postawić zarzut winy, bo ocena jej zachowań z punktu widzenia ocen społeczno-etycznych prowadziła do wniosku, że zachowania te były niewłaściwe i że nic nie ograniczało i nie wyłączało możliwości zachowania się w sposób zgodny z obowiązującym prawem.

Czyny oskarżonej charakteryzowały się znacznym stopniem społecznej szkodliwości, ponieważ działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i swoim zachowaniem doprowadziła do powstania szkód o charakterze majątkowym. Sąd zasądził zatem kwotę 2.177,20 zł na rzecz oskarżyciela posiłkowego – firmy (...) sp. z o.o., która udzieliła pożyczki wymienionej w punkcie I i VI aktu oskarżenia, przy czym powiązana jest z nią także pożyczka z pkt IV aktu oskarżenia, bowiem pożyczka z punktu IV została częściowo wykorzystana na spłatę pożyczki z zarzutu I aktu oskarżenia, natomiast pożyczka z zarzutu VI została w części wykorzystana na spłatę pożyczki z punktu IV. Zatem pokrzywdzoną firmą, przy uwzględnieniu pożyczek z zarzutu I, IV i VI jest jedynie firma (...) sp. z o.o., która określiła kwotę przysługującej jej wierzytelności na dzień 5 grudnia 2023 r. na kwotę 2.177,20 zł i o taką kwotę wniosła w ramach naprawienia szkody (k. 651). Taką też kwotę sąd zasądził uwzględniając treść art. 46 § 1 k.k.

☐

2.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

2.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

2.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

2.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

3.  KARY, Środki Karne, P., Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

J. M.

Wymierzając oskarżonej karę Sąd miał na względzie wszystkie dyrektywy jej wymiaru, a w szczególności zawarte w przepisie art. 53 kk takie jak: cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, motywację i sposób zachowania sprawcy, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu.

J. M. wymierzono karę 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat, uznając, iż zarzucone jej czyny zabronione zostały popełnione w ciągu przestępstw, o którym mowa w art. 91 kk.

Wymierzona kara została dostosowana do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonej, spełni swe cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, oddziaływania prewencyjnego i wychowawczego na oskarżoną. Ponadto kara ta spełni swoje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, a także pozwoli uzmysłowić nieopłacalność tego typu przestępnych zachowań i nieuchronność poniesienia konsekwencji prawnych.

Kara ta ma za zadanie zmobilizować oskarżoną do przestrzegania zasad porządku prawnego i zasad współżycia społecznego. Za okoliczności obciążające sąd przyjął przede wszystkim działanie umyślne w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Na korzyść zaś przyznanie się do winy, wyrażenie skruchy przed sądem, podjęcie starań zmierzających do poprawy sytuacji życiowej, w tym podjęcie pracy zarobkowej, spłacanie zobowiązań, dotychczasową niekaralność.

Okres warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności pozwoli na skontrolowanie zachowania oskarżonej w tym czasie i postępów wolnościowej resocjalizacji.

Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązano oskarżoną do informowania sądu o przebiegu okresu próby pisemnie co 6 miesięcy, aby wzmocnić dolegliwość karną wobec oskarżonej kontrolując na bieżąco jej zachowanie w miejscu zamieszkania.

Na podstawie art. 46 § 1 kk zasądzono od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 2.177,20 zł tytułem częściowego naprawienia szkody. Z takim wnioskiem bowiem wystąpił pokrzywdzony w toku postępowania. Stanowi to kwotę należności głównej otrzymanej w ramach pożyczki z dnia 31 grudnia 2019 r. o nr (...) oraz odsetek za okres do dnia 5 grudnia 2023 r.

4.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

5. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Sąd nie zasądził od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonych obowiązku naprawienia szkody, uznając, iż w toku postępowania karnego, należy rozstrzygnąć kwestię odpowiedzialności karnej oskarżonej. Natomiast obowiązek naprawienia szkody, czy też roszczenia regresowe – bo z takimi będziemy mieć do czynienia w przedmiotowej sprawie – są roszczeniami o charakterze cywilnym i to w drodze powództwa cywilnego należy dochodzić powyższych roszczeń. Oskarżyciele posiłkowi H. D. i J. D. wystąpili o zasądzenie od oskarżonej na ich rzecz kwoty 323.551,21 zł (k. 508) tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem. Przy czym poza podaniem kwoty, której oskarżyciele się domagają brak jakichkolwiek dowodów na to, by oskarżona spowodowała szkodę w takiej wysokości. Tym bardziej, że łączna wysokość wszystkich pożyczek będących przedmiotem niniejszego postępowania to 9.756,35 zł.

Ponadto jak napisano w części 2.1. uzasadnienia pożyczki, o których mowa w punkcie I, IV i VI aktu oskarżenia są ze sobą powiązane, albowiem pożyczka z punktu IV została częściowo wykorzystana na spłatę pożyczki z zarzutu I, z kolei pożyczka z zarzutu VI została w części wykorzystana na spłatę pożyczki z punktu IV. A zatem jedynym pokrzywdzonym przestępstwami, o których mowa w punkcie I, IV i VI a/o jest firma (...) sp. z o.o., która określiła kwotę przysługującej jej wierzytelności na kwotę 2.177,20 zł i taką kwotę sąd zasądził uwzględniając treść art. 46 § 1 k.k.

Natomiast pozostałe firmy udzielające pożyczek nie są już pokrzywdzonymi bezpośrednio. Owa bezpośredniość pokrzywdzenia zachodzi wówczas, gdy pomiędzy czynem zawierającym przedmiotowe znamiona przestępstwa, a naruszeniem dobra danego podmiotu nie ma ogniw pośrednich. Dopiero zrealizowanie tego znamienia statuuje dany podmiot, przy wystąpieniu pozostałych wymaganych przesłanek, jako pokrzywdzonego i w konsekwencji legitymuje go do możności zasądzenia na jego rzecz obowiązku naprawienia przez oskarżonego szkody wyrządzonej przestępstwem. Oczywistym powodem wykluczającym wystąpienie takiej bezpośredniości będzie nabycie przysługującego pokrzywdzonemu roszczenia majątkowego wynikającego z popełnionego przestępstwa przez inny podmiot (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2022 r. V KK 543/21, Legalis nr 2700880). Podobnie rzecz się ma z orzekaniem o obowiązku naprawienia szkody, gdy roszczenie to było już prawomocnie rozstrzygnięte w toku postepowania cywilnego bądź w całości wykonane na skutek działań podejmowanych w postępowaniu cywilnym.

I tak, pożyczki z punktu II i V aktu oskarżenia zaciągnięte w firmie (...) są ze sobą powiązane, bowiem pożyczka z zarzutu V aktu oskarżenia została przeznaczona na spłatę pożyczki z zarzutu II aktu oskarżenia. Następnie wierzytelność z tytułu pożyczki z zarzutu V została przekazana na podstawie umowy cesji wierzytelności firmie (...) z siedzibą w M. V. (...)) (k. 219-220). Firma (...) z siedzibą w M. V. ((...)) uzyskała w dniu 18 lutego 2021 r. nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie(...) przeciwko H. D.. Następnie postanowieniem z dnia 15 kwietnia 2021 r Sąd Rejonowy(...) nadał powyższemu nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności. W dniu 30 kwietnia 2021 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym (...) wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko H. D. celem wyegzekwowania należności wynikających z tytułu wykonawczego stanowiącego nakaz zapłaty wydany w (...) w dniu 18 lutego 2021 r. i zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Całe postępowanie toczyło się przeciwko H. D., która spłaciła wierzytelność w łącznej kwocie 15.829,62 zł (należność główna, odsetki, koszty komornicze).

Orzekanie o obowiązku naprawienia szkody w zakresie opisanych wyżej pożyczek z zarzutu II i V aktu oskarżenia stanowiłoby naruszenie reguł antykumulacyjnych opisanych w art. 415 § 1 k.p.k. Zgodnie z treścią tego przepisu bowiem w razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postępowania w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, obowiązek naprawienia, w całości lub w części, szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. A zatem, jeśli obowiązek naprawienia szkody był przedmiotem rozstrzygnięcia w postępowaniu cywilnym i prawomocnie o tym obowiązku orzeczono – tak jak ma to miejsce w przypadku szkód powstałych w wyniku popełnienia czynów z akt II i V aktu oskarżenia – sąd karny nie może o nich orzekać po raz kolejny. Natomiast firmy bezpośrednio pokrzywdzone tym czynem nie poniosły szkody albowiem przelały przysługujące im wierzytelności na podstawie umowy cesji wierzytelności i otrzymały stosowne wynagrodzenie. Szkoda wyrządzona temu podmiotowi została zatem zrekompensowana wskutek cesji wierzytelności. Obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem obejmuje wyłącznie naprawienie tej szkody (w całości lub w części) i tylko w takim zakresie, w jakim nie została zrekompensowana (por. np. wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2007 r., sygn. III KK 470/06. LEX nr 262685; postanowienie SN z dnia 21 lutego 2013 r., sygn. IV KK 332/12, LEX nr 129812).

Wierzytelność wynikająca z pożyczki będą przedmiotem zarzutu III aktu oskarżenia została przelana zaś na firmę (...) z siedzibą (...) (k. 200). Czynność dokonana na podstawie umowy cywilnoprawnej (cesji wierzytelności) skutkuje przeniesieniem roszczenia majątkowego, lecz nie pociąga za sobą zmiany podmiotu pokrzywdzonego przestępstwem. Nabywca wierzytelności ma prawo wyłącznie do roszczenia cywilnego względem oskarżonej. Jak wynika jednak ze szczegółowego zestawienia wpłat – należność została już zaspokojona (k. 690).

Z treści art. 415 § 2 k.p.k. wynika, że pokrzywdzony może dochodzić dodatkowych roszczeń w postępowaniu cywilnym, a zatem oskarżyciele posiłkowi – H. D. i J. D. mogą dochodzić swoich roszczeń w postępowaniu cywilnym występując z roszczeniem regresowym a zatem o zwrot świadczeń wykonanych na rzecz innych osób w zamian za osobę zobowiązaną. Przy czym niezbędne będzie wówczas dokonanie szczegółowych rozliczeń między oskarżoną a oskarżycielami posiłkowymi. Z dokumentów zgromadzonych w aktach przedmiotowej sprawy wynika bowiem, że w okresie między październikiem 2019 r. a wrześniem 2021 r. oskarżona systematycznie przelewała na różne konta założone na dane H. D. i J. D. różne kwoty – 200 zł, 300 zł, 500 zł, 800 zł, 1400 zł, ale także 3000 zł, 4000 zł, 5000 zł, opatrując tytułem: (...), (...), (...)+ część (...)”, (...), „Moja dniówka zgodnie z obietnicą”, (...), „Kolejna dniówka”, „Spłata długu”, „Zwrot długu”, „Częściowa spłata zadłużenia”, (...), (...) (dom opieki babcia), „Za wodę K. K.”. Łącznie dało to kwotę około 38000 zł. Czasokres dokonywania tych przelewów pokrywa się z czasem kiedy oskarżona dopuściła się zarzucanych jej czynów zabronionych oraz z czasem kiedy dokonano spłaty części tych zobowiązań. Zatem kwestia ustalenia z jakiego źródła pochodziły pieniądze, które ostatecznie H. D. i J. D. przeznaczyli na spłatę zobowiązań córki – czy były to pieniądze pochodzące z majątku wspólnego małżonków H. i J. D. czy też pochodziły ze środków przekazanych przez oskarżoną – wymagać będzie szczegółowej weryfikacji szczegółowego postępowania dowodowego, w tym złożenia stosownych dokumentów potwierdzających te fakty.

Należy podkreślić, iż wyrok skazujący wiąże sąd cywilny w zakresie co do popełnienia przestępstwa i jako taki otwiera pokrzywdzonym drogę do dochodzenia roszczeń cywilnych w przyszłości.

6.  Koszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

5

W związku ze skazaniem, na zasadzie art. 616 kpk w zw. z art. 627 kpk, należało obciążyć oskarżoną kosztami sądowymi. Oskarżona wykonuje obecnie pracę zarobkową, a dodatkowo koszty te są niewielkie, dlatego też w ocenie sądu oskarżona będzie w stanie ponieść te koszty bez uszczerbku dla kosztów utrzymania siebie i swojej rodziny.

7.  Podpis